เช้า ๆ ราว ๆ เก้าโมงนิด ๆ ช่วงนี้บริเวณหน้าหาดท้ายเหมือง จ.พังงา มีเรือลำเล็ก ๆ แล่นไป แล่นสวนกันไปมาเลียบชายฝั่ง มีอุปกรณ์แปลก ๆ เป็นตาข่ายผืนใหญ่อยู่ด้านเรือ ชาวประมงที่นี่บอกว่าช่วงนี้เป็นฤดูกาลหากุ้งเคย ซึ่งเริ่มหากันตั้งแต่ช่วงเดือน ต.ค. ถึงราว ๆ ต้น ๆ ธ.ค. ของทุกปี หลังจากผ่านพ้นมรสุม
คันรุน คือชื่อเรียกอุปกรณ์หากุ้งเคยของที่นี่ มีตาข่ายผืนกว้าง ขนาบด้วยลำไม้ไผ่ลำใหญ่ สองลำ เขาบอกว่าต้องใช้ไม้ไผ่ตงอย่างเดียว เพราะไม้ไผ่อื่นไม่ใหญ่ และไม่หนาพอ โยธิน มิตรพันธ์ ชาวประมงที่เพิ่งนำเรือกุ้งเคยเข้าฝั่งบอกว่าแถวนี้จะมีไปจนถึงแถวตะกั่วป่า
“มันเข้ามาอยู่ชายฝั่ง เป็นกลุ่มก้อนสีแดง ๆ ถ้าเราเห็นก็ออกไปรุนมาได้เลย ต้องดูด้วยว่ามีหิน มีอะไรหรือเปล่า ถ้ามีหินก็ทำไม่ได้ แต่แถวนี้ก็ไม่มีหินอยู่แล้ว มันเริ่มเข้ามาตั้งแถวลายันต์ , สนามบินภูเก็ต, ไม้ขาว ไล่ยาวมาถึงนี่ ชายหาดท้ายเหมือง แล้วไปหมดที่ชายหาดบางเนียง อ.ตะกั่วป่า”
หลังจากนำเรือขึ้นฝั่งเสร็จแล้ว พวกเขาก็เอากุ้งเคยที่ได้ใส่ถุงกระสอบไว้ตั้งแต่อยู่ในทะเลมาตากแดด แต่ถ้าเรือขึ้นตอนเย็น โยธินบอกว่าต้องหมักไว้แล้วตากในวันรุ่งขึ้น
“วิธีการนำขึ้นมาจากเรือ ถ้าตอนเช้าก็เอามาตากหนึ่งวัน หลังจากนั้นเอาไปบด แล้วก็หมักเกลือไว้ประมาณสองคืน แล้วเอามาตากอีกที แล้วบดอีกรอบ เป็นกะปิที่สมบูรณ์ ที่นี่ส่วนใหญ่เอาไปทำกะปิอย่างเดียว หรือคนแถวนี้มาซื้อสด ๆ เอาไปทอดกิน ก็อร่อย เพราะมันสด ๆ หรือบางคนก็ซื้อกลับไปทำกะปิเอง ส่วนใหญ่เป็นคนแถวนี้ ที่นี่เป็นกะปิร้อยเปอร์เซ็นต์ ไม่ผสมอะไรเลย”
ในแต่ละปีกุ้งเคยจะเข้ามาวางไข่มากบ้าง น้อยบ้าง สำหรับปีนี้ โยธินบอกว่าส่วนตัวของเขาเองถือว่าได้ไม่เยอะเท่าไหร่
“ผมได้พันกว่าโล ถือว่าไม่เยอะปีนี้ ราคาช่วงแรก ๆ ดีหน่อย ขายสด ๆ กก.ละ 60 บาท ตอนนี้เหลือประมาณ สามสิบ สี่สิบ เพราะฝั่งอื่นเริ่มออกมาด้วย ตอนนี้คิดว่าน่าจะใกล้หมดแล้ว”
